Được sử dụng phổ biến và rộng rãi bởi người dân Tây Bắc, nhất là người Thái trắng, mắc khén được ví như linh hồn của nền ẩm thực nơi đây.

Mắc kén mọc thành chùm trên cây thân gỗ cao và to, cứ độ tháng 6 - 7 thì mắc khén ra hoa, trĩu quả và đến tháng 11, khi hạt mắc khén chín dần, người dân lại nô nức thu hoạch chúng về để phơi khô hoặc treo trên gác bếp để sử dụng.

Mắc khén được biết đến bởi hương thơm và vị cay của chúng, đặc biệt, khi mắc khén vừa được hái xuống vẫn còn giữ được độ tươi, đó là lúc mắc khén ngon và thơm nhất. Tuy nhiên, hạt mắc khén tươi sẽ không giữ được lâu nên chúng thường được phơi khô để dùng dần.

Dù là khi làm gia vị hay làm nguyên liệu chính cho món chấm, bạn đều có thể xay nhuyễn mịn hoặc xay vừa phải hạt mắc khén tuỳ theo ý thích để món ăn được ngon và đúng điệu hơn.