Hạt mắc khén là hạt gì?

Khác với hạt tiêu, hạt mắc khén không xộc lên mũi và cây nồng, mùi của mắc khén nồng dịu, tạo cảm giác thư thái, sảng khoái như xông tinh dầu. Chỉ cần ngửi là bạn sẽ cảm nhận vị ngọt. Khi cắn 1 quả mắc khén, bạn sẽ cảm thấy the, hơi tế ở đầu lưỡi cùng với vị đăng đắng nhẹ, đọng lại cuối cùng là dư vị thơm thơm, ngọt ngọt bên trong miệng.

Các món ăn như thị trâu gác bếp, cá nướng hay thịt nướng, khi thưởng thức các đặc sản này ở Tây Bắc bạn sẽ thấy vị rất đặc trưng, rất riêng mà các nơi khác không có. Vị đặc trưng này là do hạt mắc khén mang lại. Vì khi ướp các món này, người tây Bắc hay dùng hạt mắc khén, chính vì thế mà món ăn luôn thơm, ngon và hấp dẫn.

Khi bạn đi qua nhà nào đó đang rang mắc khén, bạn chỉ muốn đến gần để hít mùi hương đặc biệt đó. Rang hạt mắc khen vừa độ, sau đó mang đi giã nhỏ. Chỉ cần 1 thìa nhỏ mắc khén khi nấu ăn sẽ giúp tăng vị ngon, mùi thơm và vị núi rừng cho món ăn.

Hạt mắc khén - Hồ tiêu của vùng Tây Bắc

Thông thường màu của quả mắc khén tươi có màu xanh, chuyển sang hồng khi chín, hình dáng tròn, mọc thành chùm, có ngạnh, to như hạt tiêu non. Tuy nhiên so với tiêu thì mắc khen khác rất nhiều từ hương vị tới các đặc điểm sinh học. Thân cây mắc khén cao tới 18m, thẳng, thân gỗ, mọc trên các vùng núi cao khoảng 500 - 1500m, cây mắc khen có phần vỏ nhiều gai nhọn, khá lạ.

Thời điểm thu hoạch quả mắc khen là vào tháng 11 hàng năm. Chính vì thân cây nhiều gai nên người dân phải dùng cây khoèo để thu hoạch. Hương thương quả tươi đậm đà, tuy nhiên bảo quản không được lâu nên được người dân phơi khô rồi sử dụng quanh năm. Quả mắc khén khi khô thì vỏ sẽ tự động tách ra, cho ra hạt mắc khén đen lấp lánh, còn vỏ thì thành hình hoa trông rất đẹp, giống như hoa hồi.

Hạt dổi là gì?

Hạt dổi là là gia vị đặc biết của vùng núi rừng Tây Bắc có thể dùng được cho nhiều món ăn. Hạt dổi và mắc khén có thể nói là một cặp, hạt đổi đã được dùng ướp nhiều món ăn truyền thống và sử dụng làm gia vị chấm. Điển hình một số món đặc sản như thị trâu gác bếp, thịt lợn thì không thể thiếu mắc khén và hạt dổi.

Cây dổi rừng mọc tự nhiên, ít cành, mộc thẳng, là cây thân gỗ cao. Những người dân tộc ở trên các vùng núi cao thương nhặt hạt dổi rừng để bán, thời điểm bán thường là tháng 10 và 11 dương. Ở nước ta có 2 loại cây dổi: 1 loại để lấy gỗ gọi là cây dổi tẻ. Hạt dổi của cây dổi tẻ rất cứng và có mùi hắc. Loại hạt của cây này không dùng làm gia vị được. Loại cây còn lại là cây Dổi nếp, hạt cây này rất thơm, nhất là khi phơi khô. Hạt dổi của cây dổi nếp chính là loại để dùng làm gia vị và được người bản địa gọi với cái tên là "Vàng Đen Tây Bắc"